Chuyển đến nội dung chính

Bài đăng

Tuân Tử: Ngựa dù kém cũng lập được công nhờ đi mãi không dừng

 Tuân Tử: Ngựa dù kém cũng lập được công nhờ đi mãi không dừng Sách “Tuân Tử. Khuyến học” viết rằng: “Nô mã thập giá, công tại bất xá”, tức là ngựa kém kéo xe đi trong mười ngày cũng lập công được nhờ vào chỗ đi mãi không từ bỏ. Câu nói này khuyên con người rằng cần cù có thể bù đắp được một số điểm yếu về năng lực. Cho dù một người có kém một chút về năng lực nhưng mỗi ngày đều chăm chỉ cố gắng không ngừng thì vẫn có thể đạt được mục tiêu của mình. Thời xưa, cổ nhân thường dùng “lương mã”, “tuấn mã” đến ví với những người có tài hoa xuất chúng. Trong “Trang Tử. Thu thủy” viết rằng: “Kỳ kí hoa lưu, nhất nhật nhi trì thiên lý“, tức là lương mã, tuấn mã một ngày chạy ngàn dặm. Còn “nô mã” (ngựa kém) là con ngựa không thể chạy nhanh, thường gọi là “liệt mã” (ngựa tồi), được ví với những người kém cỏi về năng lực. Ngựa kéo xe một ngày gọi là nhất giá, thập giá tức là lộ trình kéo xe trong mười ngày. Ngựa tốt một ngày có thể chạy ngàn dặm, ngựa kém tuy rằng chạy chậm, nhưng cố gắng tích lũy
Các bài đăng gần đây

Nghệ thuật nói chuyện chân thành, thiện tâm của cổ nhân

 Nghệ thuật nói chuyện chân thành, thiện tâm của cổ nhân Nói chuyện là một môn nghệ thuật, giao tiếp giữa người với người đều cần chia sẻ bằng lời nói. Làm thế nào để biểu đạt quan điểm của bản thân một cách rõ ràng mà không khiến người khác cảm thấy bị tổn thương là điều đáng để chúng ta suy ngẫm. Mạnh Tử nói: “Dùng lời người khác có thể hiểu để kể về những đạo lý sâu xa, là giỏi ăn nói vậy”. Thế nào là những lời dễ hiểu? Sách “Đại học” có viết “Dùng những việc quanh mình làm ví dụ mà nói rõ đạo lý, có thể giúp người khác dễ hiểu và tiếp nhận hơn.” Về điều này, có một câu chuyện giản dị giữa Mạnh Tử và Tề Tuyên Vương như vậy. Một hôm, Mạnh Tử tới yết kiến Tề Tuyên Vương. Tề Tuyên Vương hỏi Mạnh Tử: “Người như ta có thể hành vương đạo không?” Mạnh Tử nói: “Đương nhiên là có thể! Chỉ cần ngài có thể khiến bách tính trong thiên hạ được an lạc, vậy thì ai là người không muốn tôn ngài làm vương được đây?” Tuyên Vương hỏi: “Vậy ta có thể khiến bách tính trong thiên hạ được an lạc hay không?

Biển rộng vì biển có thể khoan dung

 Biển rộng vì biển có thể khoan dung Khoan dung là phẩm chất cao quý, là cảnh giới cao thượng, là sự trưởng thành về tinh thần. Một tâm hồn tràn đầy lòng bao dung như những vầng hào quang nhân ái, là phúc phận vô thượng, là sự rộng mở với người khác, cũng là thiện đãi chính bản thân mình. Tâm rộng rãi trời đất cũng rộng mở, chẳng ai có thể trở thành kẻ thù của bạn. Tâm an thì thân dẫu ở nơi nào cũng an, ở nơi nào mà chẳng tự tại. Thân trong sạch thì tâm mới trong sạch, tâm trong sạch thì vạn sự mới minh bạch. Lòng người càng thanh đạm thì tổn thương càng ít, tâm rộng bao nhiêu thì hạnh phúc bấy nhiêu. Đời người đâu thể lúc nào cũng thuận lòng như ý, chỗ nào cũng hoàn mỹ, không tì vết. Đôi khi giải thích tranh biện chỉ nhọc lòng, chi bằng mỉm cười bao dung? Trước kia có một tiểu hoà thượng vô cùng ham chơi, tâm tư của cậu cũng không đặt vào chuyện tu hành. Cậu thường tìm cớ trốn ra ngoài chơi. Vị hoà thượng cai quản trong chùa cũng biết chuyện nhưng vẫn chỉ lẳng lặng chứ chưa phê bình c

Vật cực tất phản: Mọi việc đều không nên quá độ

  Vật cực tất phản: Mọi việc đều không nên quá độ Một người khi đã thành tựu được công danh sự nghiệp đến đỉnh điểm rồi mà không hiểu quy luật vật cực tất phản, thì cuộc đời người ấy sẽ bắt đầu xoay chuyển theo hướng đối ngược lại. Nếu người ấy vẫn còn tâm tranh danh đoạt lợi thì chắc chắn sẽ gặp phải những phiền toái không đáng có. 1. Phàm mọi việc đều có giới hạn Có câu nói: “Nhạc cực sinh bi”, tức là vui quá thì hóa buồn. Khoái hoạt và bi thương vốn là hai loại trạng thái tâm lý hoàn toàn bất đồng, nhưng nếu trạng thái tâm lý của một người mà đạt đến cùng cực, hơn nữa còn bảo trì trong một thời gian lâu dài, thì kết quả chính là phát sinh biến hóa. Khi một người đã rót nước đầy cốc mà vẫn tiếp tục rót thì kết quả là nước sẽ tràn ra ngoài. Hiển nhiên, kết quả này là điều không ai muốn chứng kiến. Trong “Đạo Đức Kinh”, Lão Tử giảng: “Vật tráng tắc lão”, tức là vật lớn mạnh thì ắt già. Lớn mạnh quá mức là trái Đạo, trái Đạo sẽ mất sớm. Cho nên, việc gì cũng vậy, quá độ thì không bằng p

Trí tuệ cổ nhân: Chí hướng của một người nên đặt ở Đạo

 Trí tuệ cổ nhân: Chí hướng của một người nên đặt ở Đạo Người xưa có câu: “Sinh tử hữu mệnh, phú quý tại Thiên”, sống chết là do số mệnh, phú quý là do Trời đất an bài. Mạnh Tử nói rằng: “Nghèo khó không thể khiến thay đổi chí hướng thì mới là bậc đại trượng phu”. Khi giàu sang phú quý thì không quên tu dưỡng và lễ tiết. Khi đối mặt với nghèo khó có thể làm được sống trong cảnh rau cháo qua ngày vẫn có thể an bần lạc Đạo. Đó đều là bậc quân tử. Khổng Tử nói rằng: “Người có chí hướng, tâm đã ở trong Đạo, thì không tham cầu hưởng thụ, nếu vẫn coi việc áo quần rách rưới và đồ ăn đạm bạc là đáng xấu hổ, thì không đáng để đàm luận”. Một người cân đo đong đếm những điều vụn vặt trong cuộc sống thì sẽ không có chí hướng sâu rộng. Người ta dù ở hoàn cảnh nào đều cần tu dưỡng đạo đức với tinh thần vui với Đạo. Trong “Luận ngữ” có viết rằng: Khổng Tử và các đệ tử ở một địa phương nọ của nước Trần, bị người nơi đó vây hãm, cắt nguồn lương thực, những người đi theo đều rất đói, không thể gượng dậy

Trí tuệ cổ nhân: Người sáng suốt không đứng dưới tường nguy

 Trí tuệ cổ nhân: Người sáng suốt không đứng dưới tường nguy Trăng có tối sáng tròn khuyết, người có sớm tối phúc họa. Trên con đường nhân sinh, khó khăn trắc trở là không ai có thể tránh được. Khi ở vào lúc mưa thuận gió hòa thì người sáng suốt sẽ có một chút chuẩn bị cho những biến cố có thể xảy ra trong tương lai, như vậy sẽ có thể khiến cho những khó khăn lớn hóa nhỏ, thậm chí là biến nguy thành an.  Người xưa có câu: “Vị vũ trù mâu”, buộc chặt nhà trước khi có mưa gió. Trước khi trời mưa bão, người ta phải chuẩn bị kỹ càng để đón nhận, có như vậy mới tránh được những tổn thất không đáng có xảy đến. Đây chính là “sống yên ổn nghĩ tới ngày gian nguy”. Một người biết phòng ngừa chu đáo, biết sớm lo liệu thì mới có thể đi được xa hơn, gặp ít rủi ro hơn. Ngay cả khi gặp rủi ro họ cũng đã có được tâm thế sẵn sàng nên có thể bình tâm xử lý mà không kinh hoảng. Trong “Luận Ngữ. Vệ Linh Công” có chép một chuyện đại ý thế này: Thời Xuân Thu, Khổng Tử đưa các học trò của ông chu du tới nước

Đạo của nước: tự tại, khiêm nhường

 Đạo của nước: tự tại, khiêm nhường 🔻 1. Đạo của nước – Đạo dung dưỡng sự sống Diện tích bề mặt của hành tinh chúng đang sống chứa ba phần tư là nước. Trong cơ thể người cũng mang khối lượng nước tương tự như thế. Tạo hóa đã mang điều kỳ diệu đó đến với vạn vật, bởi ngoài không khí ra thì nước là nguồn nuôi dưỡng sự sống. Thiếu nước trong một ngày, chúng ta coi như đã sinh hoạt một cách cằn cỗi và héo khô. Tất cả các nền văn minh từ cổ chí kim, cổ đại hay trung đại và cho đến tận bây giờ, đều cần đến nguồn nước từ thiên nhiên mà tạo nên sự thịnh vượng. Nhờ có sông hồ, biển cả mà con người mới có “con đường tơ lụa”, giao thương giữa các quốc gia, châu lục với nhau. Cho nên trong các tôn giáo ngày xưa, người ta vẫn thường thờ cúng vị thần Nước, thần Sông, thần Biển… như một lời khẩn cầu về một năm mưa thuận gió hòa và cảm ơn đến tạo háo cho vụ mùa bội thu. 🔻 2. Đạo của triết lý “thuận theo tự nhiên” Nước dường như trường tồn và bất tử. Nhưng thực tế nó tuần hoàn mãi theo thời gian chứ

Chúng ta không được định giá bởi tiền bạc và kiến thức

 Chúng ta không được định giá bởi tiền bạc và kiến thức Khi chúng ta có thể đạt được khả năng nhận biết con người mình gồm hai phần riêng biệt nhưng gắn kết là thân và tâm, ta sẽ thấy cả tiền bạc lẫn kiến thức đều chỉ là hai loại công cụ (có thể hữu ích hoặc vô ích) phục vụ cho những mục đích và nhu cầu của con người.  Tiền bạc là vật chất, là thứ công cụ chúng ta sử dụng hằng ngày để tạo nên một cuộc sống đủ đầy tiện nghi, giúp ta bớt đi những nỗi căng thẳng, lo âu thường trực về những bấp bênh mà cuộc sống đầy rẫy khó khăn này mang lại. Một vài trường hợp, tiền cũng được sử dụng để đổi lấy kiến thức, chẳng hạn như việc dùng tiền để mua sách hay mua các khóa học. Nhưng bên cạnh đó, kiến thức cũng không khác tiền bạc là mấy. Thứ công cụ mang tên kiến thức này nếu không được sử dụng đúng phương pháp, để nó rơi vào tầm kiểm soát của một con người độc địa, nham hiểm thì nó không khác gì một thứ vũ khí mang tính sát thương rất cao có thể hủy hoại cả cuộc đời của hàng ngàn người. 🔻 Không n