Chuyển đến nội dung chính

Đạo làm người cao quý: Không vấy bùn nhơ

 Đạo làm người cao quý: Không vấy bùn nhơ

Trong cuộc sống, nếu một người có thể giữ mình không bị hấp dẫn bởi phồn hoa lộng lẫy, sống bần hàn mà giữ được đạo hạnh, bảo trì được bản tính tự nhiên chất phác, vứt bỏ đi những khôn khéo xảo trá thì tự nhiên sẽ cao quý giống như hoa sen thơm ngát và thanh khiết.

Trong sách “Thái Căn Đàm” viết: Đối với những hành vi xấu xa theo đuổi danh lợi ở trên đời một cách hỗn loạn, người mà không tiếp cận với chúng là người có chí hướng cao thượng thanh khiết, còn người mà tiếp cận với chúng nhưng không bị lây nhiễm lại càng là người có phẩm chất cao quý. Đối với những thủ đoạn gian xảo mưu kế quyền thuật, người mà không biết chúng cố nhiên là cao thượng, còn người biết nhưng không dùng chúng lại càng là người cao thượng đáng quý.

Từ xa xưa cổ nhân đã có câu: “Kẻ phàm tục trọng lợi, kẻ sĩ trọng danh, người hiền trọng chí, bậc thánh nhân quý tinh”. Trong thế sự phồn hoa hỗn loạn, danh lợi quyền thế thường dễ dàng khiến con người hoa mắt, thậm chí đánh mất đi lương tri, đánh mất đi bản ngã. Theo đuổi danh lợi một cách chính đáng vốn không phải là việc xấu, nhưng dùng thủ đoạn gian xảo để đạt được chúng là một sự sỉ nhục. Trong cuộc sống, nếu một người lập thân xử thế không thể ở vào cảnh giới cao một chút thì rất khó giữ được thân tâm của mình không bị rơi rớt.

Chúng ta không thể ngăn cản được phồn hoa, cũng không thể bắt thế nhân từ bỏ danh lợi, nhưng chúng ta có thể lựa chọn bắt đầu từ chính bản thân mình, từ chính nội tâm của mình. Trong thế gian ồn ào huyên náo này, nếu con người có thể giữ thân trong sạch, bảo trì được nội tâm cao quý thì đó chính là bước đầu để cải biến hoàn cảnh, cải biến người khác. Người có thể làm được như vậy cũng tự nhiên sẽ giống như một cành hoa sen thơm ngát mọc lên từ bùn lầy mà không hề vấy bẩn.

Hứa Hành là một học giả nổi tiếng, đồng thời là danh thần triều nhà Nguyên. Ông chính là người “trong bùn lầy mà không lây nhiễm”. Trong “Nguyên sử” có ghi lại câu chuyện kể về ông rằng:

Thời Nguyên Thế Tổ, Hứa Hành được phong Tập hiền đại học sĩ kiêm Quốc Tử Giám tế tửu. Một lần, ông cùng mọi người đến vùng ngoại ô du ngoạn. Hôm đó trời nắng nóng, mọi người thấy rất khát nước.

Vừa hay ở bên đường có một cây lê cổ thụ rất lớn lại nhiều quả. Mọi người ai nấy đều nhanh chóng hái cho mình những quả lê to ngon nhất và thưởng thức. Chỉ duy nhất có Hứa Hành ngồi im lặng dưới gốc lê hóng mát. Nhiều người nhìn thấy Hứa Hành dửng dưng như vậy thì ngạc nhiên hỏi sao ông không hái lê ăn như mọi người. Hứa Hành thản nhiên đáp: “Thứ không phải của mình, không thể tùy tiện lấy.”

Có người nói: “Đây chẳng qua chỉ là một cây lê không có chủ mà thôi, vì sao không thể hái lê ăn chứ?”

Nhưng Hứa Hành vẫn nghiêm giọng nói: “Lê vô chủ nhưng tâm ta có chủ. Cây lê này cũng có thể thực sự không có chủ nhân, nhưng trong tâm chúng ta chẳng lẽ không có chủ nhân sao? Nhất định tùy tâm sở dục, lấy thứ không phải của mình là đúng sao?”

Hứa Hành mặc dù bị mọi người chế giễu châm chọc nhưng ông vẫn tự hạn chế được mình, thủ vững được chuẩn tắc làm người trong nội tâm. Ông cũng luôn chú trọng học tập, thấu hiểu đạo lý làm người, không để những cám dỗ về danh lợi mê hoặc, dốc lòng tu tâm dưỡng tính, cuối cùng trở thành một danh nhân trong lịch sử.

Rất nhiều sự việc nhỏ nhặt trong cuộc sống sẽ thể hiện ra thế giới nội tâm của một con người. Giống như một sự việc nhỏ bé của Hứa Hành đã thể hiện ra một nội tâm cao quý luôn giữ vững nguyên tắc của ông.

Con người ai cũng cần có nguyên tắc sống và làm việc đúng đắn. Như vậy thì mới có thể giữ được sự cao khiết của nội tâm khi đạo đức và dục vọng phát sinh xung đột. Biết nhìn nhận lại hành vi của mình, tạo cho mình thước đo thân tâm, như vậy thì cho dù ở vào những thời khắc mấu chốt cũng sẽ không bị áp lực bởi ngoại cảnh mà buông thả phẩm đức của mình. Đây chính là điều mà người xưa gọi là tu tâm dưỡng tính.

Người có yêu cầu cao đối với bản thân thì nhất định sẽ thành người ưu tú. Người như vậy sẽ kiên trì giữ vững nguyên tắc làm người, từ đó mà bảo đảm một đời của mình không bị mê lạc, sa đọa. Tâm của họ cũng xem nhẹ danh lợi quyền thế và không bị ngoại vật quấy nhiễu, dẫn dụ. Người xưa có câu: Dù không tu đạo cũng đã ở trong đạo, chính là nói về những người như vậy.

Nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Ý nghĩa “Nhất mệnh – Nhì Vận – Tam Phong Thuỷ – Tứ Âm Phúc – Ngũ Tri thức”

  Theo quan niệm của những sách cổ học thuật số Phương Đông xưa có câu: “Nhất mệnh, nhì vận, tam Phong Thuỷ, tứ âm phúc, ngũ tri thức”. Câu này ý nghĩa như thế nào? Nghĩa là số mệnh là yếu tố quyết định toàn cục cuộc đời của một con người, tiếp đến là ảnh hưởng của thời vận, thứ ba là ảnh hưởng của phong thủy. Nói cách khác, số mệnh và sinh ra gặp thời là yếu tố tiền định thuộc tiên thiên; phong thủy là hậu thiên, được quyết định bởi hành vi của đương số và sự điều chỉnh môi trường sinh sống. Ngay từ lúc con người sinh ra đã được trời ban cho một “Số mệnh”, từ trong “mệnh” đó sẽ diễn sinh ra “vận” để chi phối cuộc sống sau này. Mệnh là sinh ra đã có sẵn, không thuộc phạm vi khống chế của bản thân, ví dụ như xuất thân, tướng mạo, cá tính, số lượng anh chị em,…, đó chính là “số mệnh” tiên thiên không thể thay đổi được, nên người xưa bình thản tiếp nhận và chấp nhận sống chung với nó. Căn cứ vào lý luận của Tử Vi Đẩu số, Tử Bình, Bát Tự Hà Lạc,… cuộc đời thực tế của con người là được ...

Cứ để mọi chuyện thuận theo tự nhiên

  Có những thứ ở trên đời nếu thuộc về bạn, thì cuối cùng sẽ là của bạn; ngược lại, thứ không phải của bạn, thì dù có cố tranh giành nó cũng sẽ tự rời xa… Trong tình yêu cũng thế, bạn phải hiểu, thứ bạn yêu không phải đoạn thời gian kia, không phải người ấy khiến bạn nhớ mãi không quên, cũng không phải yêu cái khoảng thời gian đã từng trải qua, bạn yêu chỉ là cái phần non trẻ nhưng vẫn chấp mê bất ngộ của chính mình. Hãy học cách bình thản với đời, thuận theo tự nhiên chính là một loại phúc. Mặc kệ mọi người trên thế giới nói gì, ta đều nhận thức việc làm của bản thân mình mới là đúng đắn Cuộc sống của chúng ta, không phải vì lấy sự ưa thích của người khác mà tồn tại, chúng ta là tự do tự tại, không cần phải đòi hỏi ai yêu thích mình, có thể vui vẻ mà lưng đeo đại địa, mặt hướng trời xanh. Chỉ cần bạn hiểu được điều này, gông xiềng đã bị phá bỏ, bạn có thể tự do mà hít thở. Nếu như đứng trước người mà bạn yêu mến, điều bạn cần làm là bày tỏ lòng mình; nếu bạn kết hôn với một người,...

Ai rồi cũng sẽ đổi thay, chỉ là nhanh đến mức choáng váng, hoặc là chậm đến mức không nhận ra

  Nếu một ngày nào đó, người mà bạn cho là rất rất quan trọng, chỉ nhìn bạn với ánh mắt vô hồn và im lặng kể cả khi bạn có rất nhiều điều muốn nói. Nếu như trong khoảnh khắc chông chênh đó, bạn cũng chọn lấy cách im lặng. Vậy thì dấu hiệu đầu tiên của sự đổi thay đã xuất hiện. Khi mới bắt đầu, ai cũng đều kinh ngạc cho những điều không dễ dàng thay đổi. Đến khi trưởng thành, có chăng cũng chỉ là quen với việc giấu đi cảm xúc, giấu nhẹm đi những hụt hẫng khi niềm tin lại rơi mất. Và rồi sẽ có một ngày nào đó, ngày của hôm qua gần tựa như cơn mơ, nhạt nhòa. Rồi ai cũng sẽ thay đổi. Cuộc sống đó là một vòng luân chuyển. Ánh sáng bóng tối thay phiên nhau. 4 mùa xuân hạ thu đông cũng lần lượt sẽ thay đổi cho nhau. Vốn dĩ không có cái gì sẽ đứng yên tại một chỗ. Và ngay bản thân ta lớn lên cũng phải chấp nhận rằng trái đất cũng di chuyển vậy thì làm gì có khái niệm mãi mãi. Thứ có thể mãi mãi tồn tại đó chính là kỷ niệm, bởi nó là một phần ký ức của ta chẳng thể xóa nhòa. Một đôi giày, l...