Chuyển đến nội dung chính

Trí tuệ cổ nhân: Tôn trọng người khác là mỹ đức cao thượng

 Trí tuệ cổ nhân: Tôn trọng người khác là mỹ đức cao thượng

Tôn trọng lẫn nhau không chỉ là một đức tính quan trọng mà còn là nền tảng cần thiết để xây dựng mối quan hệ bền vững. Một mối quan hệ thiếu sự tôn trọng thì sẽ không thể tồn tại được, một xã hội thiếu sự tôn trọng sẽ rất khó để phát triển lâu dài. Tôn trọng người khác không chỉ là một loại mỹ đức mà còn là một loại học vấn mà mỗi người đều cần đặt tâm tu dưỡng.

Có một câu chuyện mà tỷ phú Nhật Bản Yoshiaki Tsutsumi thường hay kể như thế này:

Ngày nọ, một ông lão vô gia cư quần áo rách tả tơi, đầu tóc bù xù, trên người bốc ra một mùi hôi đứng trước một cửa tiệm bánh ngọt náo nhiệt. Những vị khách mua hàng đứng bên cạnh đều bịt mũi, nhíu mày.

Nhân viên bán hàng thấy vậy bèn quát: “Đi ngay! Đi ngay đi!”

Ông lão cập lấy ra mấy đồng tiền lẻ bẩn và nói: “Tôi đến mua bánh ngọt! Loại nào là nhỏ nhất?”

Thấy vậy, người chủ tiệm bánh ngọt đi đến, niềm nở lấy ra một chiếc bánh ngọt nhỏ và đẹp đẽ từ trong tủ kính đưa cho người vô gia cư, rồi cúi người thật sâu như đối xử với bao khách hàng khác và nói: “Cảm ơn quý khách đã mua hàng! Hoan nghênh lần sau lại tới!”

Người vô gia cư vẻ mặt hơi bất ngờ, rời khỏi cửa tiệm…

Cháu trai người chủ tiệm bánh thấy lạ liền hỏi: “Ông nội! Sao ông lại đối xử niểm nở với người vô gia cư đó như vậy ạ?”

Người chủ tiệm bánh giải thích: “Mặc dù đó là một người vô gia cư nhưng cũng là khách hàng. Để ăn được bánh ngọt của chúng ta ông ấy đã không tiếc tiêu những đồng tiền mà phải mất một thời gian lâu mới kiếm được. Thực sự là rất khó có được! Nếu ông không tự mình phục vụ ông ấy thì sao có thể xứng đáng với phần ưu ái của ông ấy giành cho chúng ta đây?”

Cháu trai lại hỏi: “Đã vậy thì sao ông lại còn thu tiền của ông ấy ạ?”

Người chủ tiệm bánh nói: “Ồ, ông ấy là khách chứ không phải là đến ăn xin cháu ạ! Đương nhiên, chúng ta phải tôn trọng ông ấy. Nếu như ông không thu tiền của ông ấy, thì chẳng phải ông đã vũ nhục ông ấy rồi sao? Nhất định phải nhớ kỹ, phải tôn trọng mỗi một khách hàng của chúng ta, cho dù đó là một người vô gia cư. Bởi vì hết thảy những thứ chúng ta có đều là do khách hàng cấp cho.”

Cậu bé nghe xong có phần hiểu nên gật gật đầu.

Ông chủ tiệm bánh ấy chính là ông nội của tỷ phú Yoshiaki Tsutsumi. Tỷ phú Tsutsumi từng nói: “Mỗi cử động của ông nội đối với người vô gia cư năm ấy đều khắc sâu vào trong tâm trí của tôi.” Về sau, Tsutsumi đã kể lại rất nhiều lần câu chuyện này cho nhân viên của mình nghe để họ học tập cách tôn trọng khách hàng.

Biết tôn trọng người khác là yêu cầu tối thiểu của làm người. Thực sự làm được tôn trọng người khác, chính là một loại cảnh giới, một loại mỹ đức. Mạnh Tử nói: “Thương người thì người thương lại mình, kính người thì người kính lại mình”. Người thông minh, ưu tú thì đối với bất kể ai cũng sẽ tôn trọng. Tôn trọng cấp dưới chính là một loại mỹ đức, tôn trọng khách hàng chính là một loại ý thức, tôn trọng đối thủ là một loại độ lượng, tôn trọng tất cả mọi người là một loại giáo dưỡng.

Không ai là người hoàn hảo, cho nên chúng ta không có lý do gì để dùng ánh mắt “ở trên cao” để đi xét nét người khác, cũng không có tư cách để dùng vẻ mặt “xem thường” để làm tổn thương người khác. Nếu chính bản thân mình, ở một phương diện nào đó kém hơn người khác thì cũng không cần dùng “tự ti” và “ghen ghét đố kỵ” đi thế chỗ cho “tự tôn”. Chỉ có học được trân quý người khác mới có thể giành được sự tôn trọng từ người khác đối với mình. Cho nên, tôn trọng người khác kỳ thực chính là giữ tôn nghiêm cho bản thân mình.

Hai từ “tôn trọng” có nguồn gốc sâu xa

Chữ “tôn” (“尊”) trong thể chữ Hán cổ (Giáp cốt và Kim Văn) đều có hình tượng là hai tay nâng vò rượu để tế lễ. Cổ nhân kính sợ Trời, kính sợ Thiên mệnh, kính sợ tự nhiên, kính sợ Thần Phật, bởi vậy mà người ta thường cúi rạp người xuống đất mỗi khi hành lễ. Trong “Thuyết văn” nói “Tôn” là “Cao”. Trong “Quảng vận” nói “Tôn” là “Trọng” là “Quý”, cũng là danh xưng của bậc Quân vương, ông, cha. Trong “Dịch. Hệ Từ” viết: “Thiên tôn địa ti” (Trời cao, đất thấp).

Chữ “Trọng”, trong “Thuyết văn” cũng có nghĩa là “Hậu” (dày). Hàm nghĩa của nó là coi trọng, xem trọng, không dám khinh suất, khinh thường.

“Tôn trọng” được hiểu là “ti kỷ tôn nhân”, hạ mình mà tôn người, nhún nhường trước người khác. Đây là cái lễ hành xử của nhân loại nói chung, chẳng hạn phương Tây thời xưa quý tộc khi chào cũng phải rạp người cởi mũ.

Thời thượng cổ, tôn trọng được biểu hiện qua “Lễ”. “Lễ” được xem là quy tắc điều chỉnh hành vi của con người. Người xưa cho rằng làm người là không thể không học lễ, người hiểu lễ sẽ tự hạ mình mà tôn người; người giàu sang hiểu lễ nên không kiêu căng, phóng túng; người nghèo khổ hiểu lễ nên không khiếp và không sợ. Cho nên cũng nói, người biết tôn trọng người khác được xem là người hiểu “Lễ”.

Có thể nói, tôn trọng người khác cũng không phải là sự lễ phép xã giao, mà nó đến từ sự thấu hiểu, yêu mến, thông cảm và trân quý người khác được ẩn sâu ở trong lòng mỗi người. Tôn trọng ấy không có hàm chứa bất cứ sắc thái lợi ích nào, cũng không bị ảnh hưởng bởi thân phận hay địa vị. Bởi vì như vậy mới là thuần túy nhất, chất phác nhất.

Có câu nói: “Lòng rộng một thước, con đường sẽ rộng một trượng”, hãy mở rộng tấm lòng đối xử với người khác. Bất luận là người mà bạn yêu mến hay là người mà bạn chán ghét, bất luận là bạn bè hay là kẻ thù, đều phải tôn trọng họ. Đây chính là một loại dũng khí và hơn nữa càng là một loại trí tuệ.

Nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Ý nghĩa “Nhất mệnh – Nhì Vận – Tam Phong Thuỷ – Tứ Âm Phúc – Ngũ Tri thức”

  Theo quan niệm của những sách cổ học thuật số Phương Đông xưa có câu: “Nhất mệnh, nhì vận, tam Phong Thuỷ, tứ âm phúc, ngũ tri thức”. Câu này ý nghĩa như thế nào? Nghĩa là số mệnh là yếu tố quyết định toàn cục cuộc đời của một con người, tiếp đến là ảnh hưởng của thời vận, thứ ba là ảnh hưởng của phong thủy. Nói cách khác, số mệnh và sinh ra gặp thời là yếu tố tiền định thuộc tiên thiên; phong thủy là hậu thiên, được quyết định bởi hành vi của đương số và sự điều chỉnh môi trường sinh sống. Ngay từ lúc con người sinh ra đã được trời ban cho một “Số mệnh”, từ trong “mệnh” đó sẽ diễn sinh ra “vận” để chi phối cuộc sống sau này. Mệnh là sinh ra đã có sẵn, không thuộc phạm vi khống chế của bản thân, ví dụ như xuất thân, tướng mạo, cá tính, số lượng anh chị em,…, đó chính là “số mệnh” tiên thiên không thể thay đổi được, nên người xưa bình thản tiếp nhận và chấp nhận sống chung với nó. Căn cứ vào lý luận của Tử Vi Đẩu số, Tử Bình, Bát Tự Hà Lạc,… cuộc đời thực tế của con người là được ...

Cứ để mọi chuyện thuận theo tự nhiên

  Có những thứ ở trên đời nếu thuộc về bạn, thì cuối cùng sẽ là của bạn; ngược lại, thứ không phải của bạn, thì dù có cố tranh giành nó cũng sẽ tự rời xa… Trong tình yêu cũng thế, bạn phải hiểu, thứ bạn yêu không phải đoạn thời gian kia, không phải người ấy khiến bạn nhớ mãi không quên, cũng không phải yêu cái khoảng thời gian đã từng trải qua, bạn yêu chỉ là cái phần non trẻ nhưng vẫn chấp mê bất ngộ của chính mình. Hãy học cách bình thản với đời, thuận theo tự nhiên chính là một loại phúc. Mặc kệ mọi người trên thế giới nói gì, ta đều nhận thức việc làm của bản thân mình mới là đúng đắn Cuộc sống của chúng ta, không phải vì lấy sự ưa thích của người khác mà tồn tại, chúng ta là tự do tự tại, không cần phải đòi hỏi ai yêu thích mình, có thể vui vẻ mà lưng đeo đại địa, mặt hướng trời xanh. Chỉ cần bạn hiểu được điều này, gông xiềng đã bị phá bỏ, bạn có thể tự do mà hít thở. Nếu như đứng trước người mà bạn yêu mến, điều bạn cần làm là bày tỏ lòng mình; nếu bạn kết hôn với một người,...

Ai rồi cũng sẽ đổi thay, chỉ là nhanh đến mức choáng váng, hoặc là chậm đến mức không nhận ra

  Nếu một ngày nào đó, người mà bạn cho là rất rất quan trọng, chỉ nhìn bạn với ánh mắt vô hồn và im lặng kể cả khi bạn có rất nhiều điều muốn nói. Nếu như trong khoảnh khắc chông chênh đó, bạn cũng chọn lấy cách im lặng. Vậy thì dấu hiệu đầu tiên của sự đổi thay đã xuất hiện. Khi mới bắt đầu, ai cũng đều kinh ngạc cho những điều không dễ dàng thay đổi. Đến khi trưởng thành, có chăng cũng chỉ là quen với việc giấu đi cảm xúc, giấu nhẹm đi những hụt hẫng khi niềm tin lại rơi mất. Và rồi sẽ có một ngày nào đó, ngày của hôm qua gần tựa như cơn mơ, nhạt nhòa. Rồi ai cũng sẽ thay đổi. Cuộc sống đó là một vòng luân chuyển. Ánh sáng bóng tối thay phiên nhau. 4 mùa xuân hạ thu đông cũng lần lượt sẽ thay đổi cho nhau. Vốn dĩ không có cái gì sẽ đứng yên tại một chỗ. Và ngay bản thân ta lớn lên cũng phải chấp nhận rằng trái đất cũng di chuyển vậy thì làm gì có khái niệm mãi mãi. Thứ có thể mãi mãi tồn tại đó chính là kỷ niệm, bởi nó là một phần ký ức của ta chẳng thể xóa nhòa. Một đôi giày, l...