Chuyển đến nội dung chính

LƯƠNG THIỆN PHẢI ĐI ĐÔI VỚI TRÍ TUỆ NẾU KHÔNG BẠN SẼ TRỞ THÀNH NGU NGỐC

 LƯƠNG THIỆN PHẢI ĐI ĐÔI VỚI TRÍ TUỆ NẾU KHÔNG BẠN SẼ TRỞ THÀNH NGU NGỐC

Hành thiện cũng phải lý trí và sắc bén, nếu chỉ luôn đóng vai trò bỏ ra, cho đi, thứ bạn giúp sẽ chỉ là lòng tham, là kẻ thù, là sự vô ơn.

Có câu: "Đấu mễ dưỡng ân, đảm mễ dưỡng thù."

Ý muốn nói, một người khi rơi vào hoàn cảnh khó khăn, thậm chí sắp chết đói, bạn cho anh ta một đấu gạo, đồng nghĩa với việc cứu sống anh ta, anh ta sẽ cảm kích, ghi nhớ công ơn của bạn, xem bạn là ân nhân; nhưng nếu bạn cứ giúp anh ta mãi, nó sẽ khiến anh ta trở nên lười biếng, phụ thuộc, khiến anh ta coi sự giúp đỡ của bạn là đương nhiên, một ngày nào đó, khi bạn không giúp anh ta nữa, anh ta ngược lại sẽ xem bạn là kẻ thù.

Hành thiện cũng phải lý trí và sắc bén, nếu chỉ luôn đóng vai trò bỏ ra, cho đi, thứ bạn giúp sẽ chỉ là lòng tham, là kẻ thù, là sự vô ơn.

🔻 1. Giúp người khốn khó không giúp người lười, cứu người cấp bách không cứu người nghèo

Khi người khác rơi vào cảnh khó khăn cấp bách, giúp họ một tay giúp họ vượt qua cửa khó, đó là đang hành thiện tích đức. Còn nếu giúp người lười người nghèo, sẽ chỉ khiến đối phương càng thêm phụ thuộc vào bạn, họ trở thành cái động không đáy, cuối cùng đục khoét hết luôn cả bản thân bạn.

Một ông chủ doanh nghiệp nọ, sau khi phát đạt, đã bỏ ra một số tiền lớn xây 258 ngôi nhà cho người khó khăn và lớn tuổi ở quê nhà. Vốn dĩ là một hành động hành thiện, giúp người khó khăn, ngỡ rằng người dân nơi đây sẽ rất cảm kích mình, không ngờ họ "có cháo đòi chè":

"Con trai tôi sắp kết hôn rồi, một căn không đủ, nhà chúng tôi cần thêm vài căn nữa."

"Nhà tôi dù đã chuyển vào thành phố, nhưng tôi lớn lên ở đây nên cũng có tư cách được phân một căn."

"Anh đập đi nhà cũ của chúng tôi, ngoài việc phân nhà mới, còn phải bồi thường thêm cho chúng tôi."

Lòng tham của họ là vô đáy, điều này khiến doanh nhân kia rất phiền lòng, hai năm liền không về quê ăn Tết nữa: "Cứ về là người dân lại đưa ra đủ mọi vấn đề và yêu cầu, nên thôi tôi không về là tốt nhất."

Trong bộ phim "Bố già", có một câu thoại như này: "Lòng tốt không có giới hạn, sẽ chỉ khiến đối phương được nước lấn tới; nhân từ mà không có nguyên tắc, sẽ chỉ khiến đối phương có voi đòi tiên."

Khi lòng tốt không có giới hạn và nguyên tắc, thiện sẽ chỉ sinh ra ác ý, khiến đối phương điềm nhiên nhận lấy lòng tốt của bạn, rồi đạp đổ thiện chí của bạn một cách vô tình, đợi tới khi bạn không thể giúp họ được nữa, họ cũng sẽ đáp trả lại bạn bằng sự hận thù.

Vì vậy, giúp người khốn khó, không giúp người lười; giúp người đang khó khăn cấp bách, không giúp người nghèo; hành thiện cũng cần nên biết khi nào thì nên và lúc nào thì không nên.

🔻 2. Lương thiện là tích đức, nhưng ngu ngốc thì không phải

"Nhân chi sơ, tính bản thiện", lương thiện vốn dĩ là bản tính của con người, chính vì sự lương thiện mà thế giới mới ngập tràn sự ấm áp và hi vọng. Nhưng, lương thiện cũng cần tới trí tuệ, cần tới sự sắc bén đầy lý tính, sự lương thiện vô tri, chính là ngu xuẩn.

Ngày xưa, có một thiền sư ngồi thiền bên dòng sông, bỗng nhiên nghe thấy động tĩnh lạ, hóa ra chỉ là một con bọ cạp bị ngã xuống nước và đang cố gắng vùng vẫy để thoát ra. Vị thiền sư đưa ra ra vớt con bọ cạp ấy lên, nhưng không may lại bị nó chích cho một phát. Ông nhẫn nhịn chịu đau rồi thả con bọ cạp xuống đất, tiếp tục ngồi thiền.

Một lúc sau, con bọ cạp lại rơi xuống nước, thiền sư lại đưa tay ra vớt nó lên, lại bị nó chích thêm một phát nữa. Sau đó, con bọ cạp lại rơi xuống tiếp, thiền sư lại vớt nó lên, và lại bị nó cắn.

Có một ngư dân trông thấy liền hỏi thiền sư: "Con bọ cạp ấy cắn người hết lần này tới lần khác, sao người còn cứu nó vậy?"

Thiền sư nói: "Chích người khác là bản tính của nó, còn từ bi lại là bản tính của ta."

Lúc này, con bọ cạp lại rơi xuống nước, khi thiền sư đang định đưa tay ra vớt nó lên thì ông lão ngư dân đã lấy một cành cây đưa xuống nước, con bọ cạp lần theo cành cây rồi tự bò lên mặt đất.

Ông lão ngư dân nói: "Từ bi không sai, nhưng trước tiên hãy từ bi với chính mình, bảo vệ mình trước, rồi mới từ bi với chúng sinh."

Lương thiện là chuyện tốt, nhưng cũng cần tới sự sắc bén trí tuệ. Lòng người phức tạp, thế gian nguy hiểm, sự lương thiện vô tri, không lý tính sẽ chỉ khiến những người có lòng tham vô đáy càng được nước lấn tới, khiến người mưu đồ không hay thừa cơ đục nước béo cò, cuối cùng, người tổn thương lại là chính mình.

Đây là bài viết nói về mặt trái của việc lương thiện một cách mù quáng, tuy cuộc sống, lòng người không tốt nhưng cũng đừng vì thế mà đánh mất sự lương thiện của mình. Tuy nhiên lương thiện một cách khôn ngoan không đồng nghĩa với việc tính toán cho đi phải có lợi. Cho đi bằng tâm nhưng ít nhất phải phân biệt được người nào xứng đáng nhận được sự lương thiện từ bạn.

Nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Ý nghĩa “Nhất mệnh – Nhì Vận – Tam Phong Thuỷ – Tứ Âm Phúc – Ngũ Tri thức”

  Theo quan niệm của những sách cổ học thuật số Phương Đông xưa có câu: “Nhất mệnh, nhì vận, tam Phong Thuỷ, tứ âm phúc, ngũ tri thức”. Câu này ý nghĩa như thế nào? Nghĩa là số mệnh là yếu tố quyết định toàn cục cuộc đời của một con người, tiếp đến là ảnh hưởng của thời vận, thứ ba là ảnh hưởng của phong thủy. Nói cách khác, số mệnh và sinh ra gặp thời là yếu tố tiền định thuộc tiên thiên; phong thủy là hậu thiên, được quyết định bởi hành vi của đương số và sự điều chỉnh môi trường sinh sống. Ngay từ lúc con người sinh ra đã được trời ban cho một “Số mệnh”, từ trong “mệnh” đó sẽ diễn sinh ra “vận” để chi phối cuộc sống sau này. Mệnh là sinh ra đã có sẵn, không thuộc phạm vi khống chế của bản thân, ví dụ như xuất thân, tướng mạo, cá tính, số lượng anh chị em,…, đó chính là “số mệnh” tiên thiên không thể thay đổi được, nên người xưa bình thản tiếp nhận và chấp nhận sống chung với nó. Căn cứ vào lý luận của Tử Vi Đẩu số, Tử Bình, Bát Tự Hà Lạc,… cuộc đời thực tế của con người là được hình

Cứ để mọi chuyện thuận theo tự nhiên

  Có những thứ ở trên đời nếu thuộc về bạn, thì cuối cùng sẽ là của bạn; ngược lại, thứ không phải của bạn, thì dù có cố tranh giành nó cũng sẽ tự rời xa… Trong tình yêu cũng thế, bạn phải hiểu, thứ bạn yêu không phải đoạn thời gian kia, không phải người ấy khiến bạn nhớ mãi không quên, cũng không phải yêu cái khoảng thời gian đã từng trải qua, bạn yêu chỉ là cái phần non trẻ nhưng vẫn chấp mê bất ngộ của chính mình. Hãy học cách bình thản với đời, thuận theo tự nhiên chính là một loại phúc. Mặc kệ mọi người trên thế giới nói gì, ta đều nhận thức việc làm của bản thân mình mới là đúng đắn Cuộc sống của chúng ta, không phải vì lấy sự ưa thích của người khác mà tồn tại, chúng ta là tự do tự tại, không cần phải đòi hỏi ai yêu thích mình, có thể vui vẻ mà lưng đeo đại địa, mặt hướng trời xanh. Chỉ cần bạn hiểu được điều này, gông xiềng đã bị phá bỏ, bạn có thể tự do mà hít thở. Nếu như đứng trước người mà bạn yêu mến, điều bạn cần làm là bày tỏ lòng mình; nếu bạn kết hôn với một người, bạn

Ai rồi cũng sẽ đổi thay, chỉ là nhanh đến mức choáng váng, hoặc là chậm đến mức không nhận ra

  Nếu một ngày nào đó, người mà bạn cho là rất rất quan trọng, chỉ nhìn bạn với ánh mắt vô hồn và im lặng kể cả khi bạn có rất nhiều điều muốn nói. Nếu như trong khoảnh khắc chông chênh đó, bạn cũng chọn lấy cách im lặng. Vậy thì dấu hiệu đầu tiên của sự đổi thay đã xuất hiện. Khi mới bắt đầu, ai cũng đều kinh ngạc cho những điều không dễ dàng thay đổi. Đến khi trưởng thành, có chăng cũng chỉ là quen với việc giấu đi cảm xúc, giấu nhẹm đi những hụt hẫng khi niềm tin lại rơi mất. Và rồi sẽ có một ngày nào đó, ngày của hôm qua gần tựa như cơn mơ, nhạt nhòa. Rồi ai cũng sẽ thay đổi. Cuộc sống đó là một vòng luân chuyển. Ánh sáng bóng tối thay phiên nhau. 4 mùa xuân hạ thu đông cũng lần lượt sẽ thay đổi cho nhau. Vốn dĩ không có cái gì sẽ đứng yên tại một chỗ. Và ngay bản thân ta lớn lên cũng phải chấp nhận rằng trái đất cũng di chuyển vậy thì làm gì có khái niệm mãi mãi. Thứ có thể mãi mãi tồn tại đó chính là kỷ niệm, bởi nó là một phần ký ức của ta chẳng thể xóa nhòa. Một đôi giày, lúc v