Chuyển đến nội dung chính

3 CỬA ẢI ĐỊNH ĐOẠT ĐỜI NGƯỜI, ĐÚC KẾT TRÍ TUỆ CỔ XƯA

 3 CỬA ẢI ĐỊNH ĐOẠT ĐỜI NGƯỜI, ĐÚC KẾT TRÍ TUỆ CỔ XƯA


“Nhân sinh tam đạo quan, đóa quá tựu bình an" là một trong những câu nói như vậy. Tạm dịch là "Cuộc đời có ba cửa ải, vượt qua an toàn sẽ bình yên", câu tục ngữ này không chỉ đơn thuần là một lời khuyên, mà còn là sự đúc kết kinh nghiệm xương máu của bao thế hệ về những thử thách lớn mà con người phải đối mặt trên hành trình của mình

🍂CỬA ẢI GIÁO DỤC THỜI NIÊN THIẾU, NỀN TẢNG CHỐNG LẠI CÁM DỖ

Cửa ải đầu tiên và cũng là nền tảng, chính là giáo dục con trẻ trong những năm tháng đầu đời. Cổ nhân có câu "nuông chiều là đang giết con", một lời cảnh tỉnh đanh thép về hậu quả của sự nuông chiều thái quá. Vương Dương Minh, nhà tâm học vĩ đại thời nhà Minh, từng nói rằng bản chất của trẻ nhỏ là thích vui chơi và ngại bị gò bó. Sự nuông chiều vô độ, giống như uống thuốc độc giải khát, sẽ gieo mầm tai họa cho tương lai của đứa trẻ.

Trong xã hội hiện đại, sự dư thừa vật chất khiến cửa ải này càng trở nên cam go. Thực tế cho thấy, thể chất của thanh thiếu niên thành thị ngày càng yếu kém và đáng báo động hơn, tiền tiêu vặt hàng tháng của một số đứa trẻ trong gia đình giàu có còn vượt xa mức lương của một nhân viên văn phòng bình thường. 

Hiện tượng này phơi bày cuộc khủng hoảng tiềm ẩn trong giáo dục hiện đại.

Chìa khóa để vượt qua cửa ải này nằm ở trí tuệ của tiền nhân.. Dạy con tiết kiệm, lấy gian khổ làm nền tảng mới là con đường chân chính để chống lại cám dỗ vật chất và hình thành nhân cách. 

Tăng Quốc Phiên cũng từng viết trong thư nhà: "Bất kể gia đình lớn hay nhỏ, sĩ nông công thương, cần khổ kiệm ước, chưa từng không hưng thịnh; kiêu sa mệt mỏi, chưa từng không bại vong". Điều này nhấn mạnh rằng, giáo dục thanh thiếu niên phải cân bằng giữa siêng năng và tiết kiệm.

🍂CỬA ẢI DANH LỢI, GIỮ VỮNG TĨNH LẶNG GIỮA PHONG BA

Cửa ải thứ hai là "Danh Lợi". Đây là thử thách đối với khả năng giữ cho nội tâm tĩnh lặng và sáng suốt khi cuộc sống sung túc và bản thân được bao bọc bởi hào quang thành công. Lịch sử ghi lại nhiều tấm gương vượt qua cửa ải này, Phạm Lãi sau khi giúp Việt vương Câu Tiễn phục quốc đã phân tán hết gia tài rồi ẩn cư, Trương Lương sau khi giúp Lưu Bang thống nhất thiên hạ đã cáo lão về quê. Họ là những hình mẫu của người biết buông bỏ đúng lúc.

"Thái Căn Đàm" viết: "Đại đa số mọi người lấy thuận cảnh làm vui, nhưng bậc quân tử lại tìm niềm vui trong nghịch cảnh". Sự khoáng đạt, siêu thoát này chính là bản lĩnh khi đứng trên đỉnh cao danh vọng. Khoa học tâm lý hiện đại cũng chỉ ra rằng nhiều người gọi là "thành đạt" trong độ tuổi 35-55 thường chìm trong lo âu thành tích, mắc kẹt trong cái lồng danh lợi, thậm chí đánh mất sức khỏe và sự cân bằng gia đình.

Thái độ "không vì năm đấu gạo mà khom lưng" của Đào Uyên Minh hay sự khoáng đạt "ngoảnh lại nơi gió mưa tơi tả thuở nào, về thôi, cũng chẳng còn gió cũng chẳng còn mưa, chẳng còn nắng" của Tô Đông Pha là kết tinh của trí tuệ nhân loại. Chúng dạy ta cách kiên định với bản thân và siêu thoát khỏi vật chất trong một thế giới đầy cám dỗ và lo âu. 

🍂CỬA ẢI SINH TỬ, VƯỢT QUA NỖI SỢ HÃI LỚN NHẤT

Cửa ải cuối cùng và cũng là khó khăn nhất, chính là "Sinh Tử". Người ta thường nói, sống chết cuối cùng là giới hạn khó vượt qua nhất của đời người. Triết gia Trang Tử với tư tưởng biện chứng "vừa sinh là vừa tử, vừa tử là vừa sinh" đã chỉ ra con đường trí tuệ để vượt qua nỗi sợ hãi này.

Thi sĩ Bạch Cư Dị thời Đường với câu thơ cuối đời "Sống chết không gì không thể" thể hiện thái độ siêu thoát với sinh tử. Vương Dương Minh khi lâm chung nói "Tâm này trong sáng, còn gì để nói nữa", cũng toát lên sự ung dung và giải thoát khi đối diện với cái chết. Trí tuệ của các bậc tiền nhân này như ngọn đèn soi sáng con đường để chúng ta bước qua cửa ải sinh tử.

Ba cửa ải lớn của đời người, ai cũng phải đi qua. Nhưng đi thế nào để không lạc lối, để giữ được phẩm cách và tâm an, đó là điều cần học. Đạo làm người chính là cuốn sách giúp ta tìm lại những nguyên tắc căn bản mà tiền nhân đã đúc kết, để sống trọn một đời bình thản và sáng suốt: https://s.shopee.vn/3Ay8eQqSpy

Nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Ý nghĩa “Nhất mệnh – Nhì Vận – Tam Phong Thuỷ – Tứ Âm Phúc – Ngũ Tri thức”

  Theo quan niệm của những sách cổ học thuật số Phương Đông xưa có câu: “Nhất mệnh, nhì vận, tam Phong Thuỷ, tứ âm phúc, ngũ tri thức”. Câu này ý nghĩa như thế nào? Nghĩa là số mệnh là yếu tố quyết định toàn cục cuộc đời của một con người, tiếp đến là ảnh hưởng của thời vận, thứ ba là ảnh hưởng của phong thủy. Nói cách khác, số mệnh và sinh ra gặp thời là yếu tố tiền định thuộc tiên thiên; phong thủy là hậu thiên, được quyết định bởi hành vi của đương số và sự điều chỉnh môi trường sinh sống. Ngay từ lúc con người sinh ra đã được trời ban cho một “Số mệnh”, từ trong “mệnh” đó sẽ diễn sinh ra “vận” để chi phối cuộc sống sau này. Mệnh là sinh ra đã có sẵn, không thuộc phạm vi khống chế của bản thân, ví dụ như xuất thân, tướng mạo, cá tính, số lượng anh chị em,…, đó chính là “số mệnh” tiên thiên không thể thay đổi được, nên người xưa bình thản tiếp nhận và chấp nhận sống chung với nó. Căn cứ vào lý luận của Tử Vi Đẩu số, Tử Bình, Bát Tự Hà Lạc,… cuộc đời thực tế của con người là được ...

Cứ để mọi chuyện thuận theo tự nhiên

  Có những thứ ở trên đời nếu thuộc về bạn, thì cuối cùng sẽ là của bạn; ngược lại, thứ không phải của bạn, thì dù có cố tranh giành nó cũng sẽ tự rời xa… Trong tình yêu cũng thế, bạn phải hiểu, thứ bạn yêu không phải đoạn thời gian kia, không phải người ấy khiến bạn nhớ mãi không quên, cũng không phải yêu cái khoảng thời gian đã từng trải qua, bạn yêu chỉ là cái phần non trẻ nhưng vẫn chấp mê bất ngộ của chính mình. Hãy học cách bình thản với đời, thuận theo tự nhiên chính là một loại phúc. Mặc kệ mọi người trên thế giới nói gì, ta đều nhận thức việc làm của bản thân mình mới là đúng đắn Cuộc sống của chúng ta, không phải vì lấy sự ưa thích của người khác mà tồn tại, chúng ta là tự do tự tại, không cần phải đòi hỏi ai yêu thích mình, có thể vui vẻ mà lưng đeo đại địa, mặt hướng trời xanh. Chỉ cần bạn hiểu được điều này, gông xiềng đã bị phá bỏ, bạn có thể tự do mà hít thở. Nếu như đứng trước người mà bạn yêu mến, điều bạn cần làm là bày tỏ lòng mình; nếu bạn kết hôn với một người,...

Nghệ thuật nói chuyện chân thành, thiện tâm của cổ nhân

 Nghệ thuật nói chuyện chân thành, thiện tâm của cổ nhân Nói chuyện là một môn nghệ thuật, giao tiếp giữa người với người đều cần chia sẻ bằng lời nói. Làm thế nào để biểu đạt quan điểm của bản thân một cách rõ ràng mà không khiến người khác cảm thấy bị tổn thương là điều đáng để chúng ta suy ngẫm. Mạnh Tử nói: “Dùng lời người khác có thể hiểu để kể về những đạo lý sâu xa, là giỏi ăn nói vậy”. Thế nào là những lời dễ hiểu? Sách “Đại học” có viết “Dùng những việc quanh mình làm ví dụ mà nói rõ đạo lý, có thể giúp người khác dễ hiểu và tiếp nhận hơn.” Về điều này, có một câu chuyện giản dị giữa Mạnh Tử và Tề Tuyên Vương như vậy. Một hôm, Mạnh Tử tới yết kiến Tề Tuyên Vương. Tề Tuyên Vương hỏi Mạnh Tử: “Người như ta có thể hành vương đạo không?” Mạnh Tử nói: “Đương nhiên là có thể! Chỉ cần ngài có thể khiến bách tính trong thiên hạ được an lạc, vậy thì ai là người không muốn tôn ngài làm vương được đây?” Tuyên Vương hỏi: “Vậy ta có thể khiến bách tính trong thiên hạ được an lạc hay kh...