BÀI HỌC TỪ TỨ THƯ: ĐẠO LÀM NGƯỜI VÀ TRỊ THẾ
Tứ Thư là bộ bốn tác phẩm kinh điển của Nho giáo Trung Hoa, bao gồm Đại Học, Trung Dung, Luận Ngữ và Mạnh Tử. Bộ sách này được xem là nền tảng tư tưởng và là tài liệu quan trọng trong nền giáo dục, thi cử của Nho giáo qua nhiều thời đại. Trong đó mỗi cuốn lại chưa đựng 1 bài học vô cùng đắt giá
1. “Lễ chi dụng, hòa vi quý” – Luận Ngữ
Lễ làm phương tiện, giữa trật tự, tôn ti. Hòa là dĩ hòa vi quý, nhưng phải vừa đủ, đúng mực.
Người quân tử hành lễ, không phải để gò bó, mà để điều hòa quan hệ; giữ hòa, nhưng không nhu nhược, không nhịn nhục một cách mù quáng. Lễ giúp người giữ hình thức, hòa giúp người giữ tâm.
2. “Tu thân, tề gia, trị quốc, bình thiên hạ” – Đại Học
- Tu thân: rèn tâm, rèn đức, điều chỉnh ý chí và hành vi.
- Tề gia: sắp xếp gia đình, hòa hợp các mối quan hệ, làm gương cho con cái.
- Trị quốc: quản lý xã hội, lãnh đạo hợp đạo đức.
- Bình thiên hạ: tạo hòa bình và thịnh vượng chung.
Muốn trị thiên hạ, phải bắt đầu từ bản thân. Muốn giữ gia đình, phải sửa thân mình. Muốn trị nước, phải trông nom gia đình trước. Đây là phương pháp từ trong ra ngoài, từ nhỏ đến lớn.
3. “Thành ý, chính tâm” – Trung Dung
- Thành ý: ý chí phải thật, không giả dối.
- Chính tâm: tâm phải chính, không xao động, không vì dục vọng cá nhân làm lệch hướng.
Tâm không chính thì lời nói lệch lạc; ý không thành thì việc hỏng. Con người cần rèn tâm, xác định ý chí, hành động nhất quán.
4. “Nhân lấy nghĩa làm gốc” – Mạnh Tử
Một người có trí, dũng, tài lắm cũng không bằng người biết lấy nghĩa làm gốc. Nghĩa là chuẩn mực, đạo lý, là kim chỉ nam trong mọi hành vi.
Tìm hiểu Mạnh Tử - 1 trong số tứ thư. Mạnh tử có những bài học đắt giá, tiến bộ, văn minh mà không phải vị chư tử nào cũng có.
Nhận xét
Đăng nhận xét